شلیل یکی از میوههای تابستانی خوش‌طعم و مغذی است که مصرف آن میتواند به تقویت سلامت روده و قلب کمک کرده و در کاهش خطر بروز برخی انواع سرطان مؤثر باشد.طعم شیرین و دلپذیر شلیل که با اندکی ترشی همراه است، در کنار رنگ جذاب و بافت آبدارش، آن را به یکی از لذت‌بخش‌ترین میوه‌ها برای روزهای گرم تابستان تبدیل کرده است.
بیشتر بخوانید:
معرفی ۱۰ تا از بهترین دکتر متخصص گوارش و کبد در تهران
۷ فایده برتر سلامتی و تغذیه ای خرمالو : از سلامت قلب تا تقویت بینایی
✅ شلیل چیست؟
شلیل جزو میوههای هستهدار به شمار می‌رود؛ چراکه درون خود دانه‌ای سفت و بزرگ دارد. این میوه از لحاظ ژنتیکی شباهت زیادی به هلو دارد، با این تفاوت که پوست آن صاف و بدون پرز است، در حالی که هلو پوستی کرک‌دار دارد.
✅ شلیل؛ میان‌وعده‌ای سالم و مغذی
به گفته جولیا زومپانو، کارشناس تغذیه، شلیل یکی از بهترین انتخاب‌ها برای یک میان‌وعده تابستانی است. او تأکید می‌کند که این میوه علاوه بر طعم مطلوب، سرشار از مواد مفیدی است که از سلامت عمومی بدن حمایت می‌کنند.
✅ ارزش تغذیه‌ای
یک عدد شلیل متوسط حاوی ترکیبات زیر است:
۶۳ کالری
۱۵ گرم کربوهیدرات
۰ گرم کلسترول
۰٫۴۵ گرم چربی
۲٫۴ گرم فیبر
۱٫۵ گرم پروتئین
۰ میلی‌گرم سدیم
۱۱ گرم قند
همچنین حاوی مقادیر قابل توجهی از ویتامین‌ها و مواد معدنی است، از جمله:
مس: ۰٫۱ میلی‌گرم (۱۱٪ نیاز روزانه)
نیاسین: ۱٫۶ میلی‌گرم (۱۰٪ نیاز روزانه)
ویتامین C: ۷٫۶۷ میلی‌گرم (۸٪ نیاز روزانه)
پتاسیم: ۲۸۵ میلی‌گرم (۶٪ نیاز روزانه)
منیزیم: ۱۲٫۸ میلی‌گرم (۳٪ نیاز روزانه)
فسفر: ۳۶٫۹ میلی‌گرم (۳٪ نیاز روزانه)
✅ فواید شلیل برای سلامتی بدن
زومپانو به مزایای متعدد این میوه برای بدن اشاره می‌کند. در ادامه به مهم‌ترین فواید آن می‌پردازیم:
✅ ۱. مقابله با بیماری‌ها و پیری سلولی
شلیل سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که با کاهش استرس اکسیداتیو در بدن، می‌توانند از آسیب به سلول‌ها جلوگیری کنند.
استرس اکسیداتیو زمانی رخ می‌دهد که رادیکال‌های آزاد بیش از حد در بدن تولید شوند؛ این مولکول‌ها در صورت عدم کنترل می‌توانند زمینه‌ساز بیماری‌های مزمن و علائم پیری شوند.
آنتی‌اکسیدان‌های مؤثر موجود در شلیل شامل موارد زیر هستند:
بتاکاروتن
اسید کلروژنیک
فلاونوئیدها
لوتئین
ویتامین C
زآگزانتین
✅ ۲. حفظ سلامت گوارش و عملکرد بهتر روده
زومپانو خاطرنشان می‌کند که بسیاری از افراد، حتی با رژیم‌های غذایی سالم، هنوز به اندازه کافی فیبر دریافت نمی‌کنند. شلیل منبعی مناسب از فیبر است که میتواند عملکرد دستگاه گوارش را بهبود بخشد.
فیبر موجود در شلیل در دو نوع محلول و نامحلول یافت می‌شود:
فیبر نامحلول: در آب حل نمی‌شود و به عبور آسان‌تر غذا از روده‌ها کمک می‌کند و در پیشگیری از یبوست نقش دارد.
فیبر محلول: در آب حل شده و به تغذیه باکتری‌های مفید روده کمک می‌کند. این باکتری‌ها برای هضم بهتر و سلامت کلی بدن ضروری هستند.
✅ ۳. بهبود سلامت قلب و عروق
افزایش فشار خون، گرچه اغلب بدون نشانه‌های واضحی رخ می‌دهد، اما میتواند زمینه‌ساز مشکلات جدی در بدن شود. این عارضه، قلب را وادار می‌کند تا با شدت بیشتری فعالیت کند، که در بلندمدت ممکن است به تضعیف عملکرد قلب منجر شود. از جمله پیامدهای احتمالی فشار خون بالا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تنگ شدن سرخرگ‌ها در نتیجه تجمع پلاک، که میتواند خطر سکته مغزی یا حمله قلبی را افزایش دهد.
کاهش عملکرد شناختی و ابتلا به زوال عقل، به دلیل جریان ناکافی خون در مغز.
اختلالات کلیوی که ممکن است به بیماری یا حتی نارسایی کلیه بینجامد.
آسیب به شبکیه و بروز بیماری‌هایی مانند گلوکوم یا کاهش بینایی.
دریافت میزان کافی پتاسیم میتواند نقش مؤثری در کنترل فشار خون داشته باشد و شلیل یکی از منابع طبیعی این ماده معدنی ضروری به شمار می‌رود.
از سوی دیگر، آنتی‌اکسیدان‌های موجود در شلیل با کاهش التهاب در دیواره‌های عروق خونی، به سلامت سیستم قلبی-عروقی کمک می‌کنند. پژوهش‌ها نیز نشان می‌دهند که مصرف میوه به طور منظم، میتواند خطر بروز بیماری‌های قلبی را کاهش دهد.
✅ ۴. کاهش خطر ابتلا به سرطان
در میان آنتی‌اکسیدان‌های گوناگون موجود در شلیل، پلی‌فنول‌ها جایگاه ویژه‌ای دارند. این ترکیبات طبیعی، که در خوراکی‌هایی مانند چای، قهوه، شکلات تلخ و دیگر غذاهای گیاهی نیز یافت می‌شوند، ممکن است مانع رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی شوند.
به گفته کارشناسان تغذیه، هیچ ماده غذایی به تنهایی توانایی پیشگیری کامل از سرطان را ندارد، اما گنجاندن مواد غذایی غنی از پلی‌فنول‌ها در رژیم غذایی، بدون شک میتواند گامی مثبت در مسیر سلامت باشد.
✅ ۵. کمک به مدیریت وزن
وجود فیبر در شلیل نه تنها به عملکرد بهتر دستگاه گوارش کمک می‌کند، بلکه میتواند در کنترل وزن نیز نقش داشته باشد. فیبر از آن دسته مواد مغذی است که با ایجاد احساس سیری، مانع پرخوری می‌شود، در حالی که خود کالری بسیار کمی دارد.
زومپانو در این زمینه توضیح می‌دهد:
«امروزه برخی افراد به‌قدری از قندهای مصنوعی گریزان شده‌اند که حتی مصرف میوه را کنار گذاشته‌اند. در حالی‌که حذف میوه از رژیم غذایی، بدن را از دریافت بسیاری از ریزمغذی‌های حیاتی محروم می‌کند. مصرف میوه، نه‌تنها مضر نیست، بلکه بخشی مهم از یک رژیم غذایی سالم و حتی مؤثر در کاهش وزن است.»
در همین راستا، نتایج یک مطالعه ۲۴ ساله که بر روی الگوهای غذایی افراد تمرکز داشته، نشان می‌دهد کسانی که میوه و سبزیجات بیشتری مصرف می‌کنند، در طول زمان با احتمال کمتری دچار افزایش وزن می‌شوند.
✅ سخن پایانی
شلیل نه‌تنها طعمی دل‌چسب دارد، بلکه منبعی غنی از مواد مغذی برای بدن به شمار می‌رود. این میوه خوشمزه را می‌توان به‌تنهایی، درون اسموتی، سالاد یا به‌عنوان افزودنی به غلات صبحانه استفاده کرد. حتی نیازی به پوست کندن آن نیست؛ چراکه پوست شلیل نیز خوراکی، خوش‌طعم و سرشار از ترکیبات مفید است.
✅ سوالات متداول
۱. آیا شلیل مضراتی هم دارد؟
درست است که شلیل میوه‌ای مغذی و خوش‌طعم است، اما مصرف بیشازحد آن ممکن است باعث بروز مشکلات گوارشی مانند نفخ یا اسهال شود؛ به‌ویژه در افرادی که دستگاه گوارش حساسی دارند. همچنین افرادی که به میوههای هستهدار حساسیت دارند باید نسبت به مصرف شلیل احتیاط کنند. به‌طور کلی، مضرات شلیل بیشتر در مصرف بی‌رویه آن بروز می‌کند.
۲. خواص شلیل برای کبد چرب چیست؟
شلیل حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند بتاکاروتن و ویتامین C است که می‌توانند به کاهش التهاب و سم‌زدایی از کبد کمک کنند. همچنین فیبر موجود در شلیل به بهبود عملکرد گوارش و کاهش چربی‌های تجمع‌یافته در کبد کمک می‌کند و در نتیجه میتواند در مدیریت کبد چرب مؤثر باشد.
۳. آیا شلیل برای بهبود کیفیت اسپرم مفید است؟
بله، شلیل به‌دلیل دارا بودن ترکیباتی مانند ویتامین C، فلاونوئیدها و آنتیاکسیدانها میتواند در کاهش استرس اکسیداتیو مؤثر باشد؛ عاملی که یکی از دلایل کاهش کیفیت اسپرم محسوب می‌شود. مصرف شلیل ممکن است به بهبود سلامت اسپرم و افزایش شانس باروری در مردان کمک کند.
۴. طبع شلیل انجیری چیست؟
طبع شلیل انجیری در طب سنتی ایران معمولاً “سرد وتر” معرفی می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود افرادی که طبع سرد دارند، در مصرف آن تعادل را رعایت کنند یا همراه با مصلحهایی مانند عسل یا زنجبیل آن را مصرف کنند تا از بروز مشکلات گوارشی جلوگیری شود.
منبع : clevelandclinic
