یائسگی به مرحله‌ای از زندگی گفته میشود که فرد به مدت ۱۲ ماه پیاپی، بدون تجربه قاعدگی باشد. این پدیده بخشی طبیعی از روند پیری است و پایان دوره باروری را نشان میدهد. به طور میانگین، یائسگی در حدود سن ۵۲ سالگی رخ میدهد.این فرآیند زمانی اتفاق می‌افتد که تخمدان‌ها به تدریج تولید هورمون‌های جنسی از جمله استروژن را متوقف میکنند. در مواردی که یائسگی بر اثر جراحی یا درمان‌های پزشکی ایجاد شود، به آن “یائسگی القایی” گفته میشود.
بیشتر بخوانید:
علائم کیست تخمدان : تشخیص به موقع و راه‌های درمان
معرفی ۱۰ تا از بهترین دکتر متخصص زنان زایمان و نازایی در تهران
تغییرات هورمونی در این دوره میتوانند با علائم جسمی و روانی ناخوشایندی همراه باشند. روش‌هایی مانند هورمون‌درمانی، مصرف دارو یا تغییر سبک زندگی میتوانند در کنترل این علائم مؤثر باشند.
| عنوان | توضیحات |
|---|---|
| تعریف یائسگی | قطع کامل قاعدگی برای ۱۲ ماه پیاپی؛ پایان دوره باروری |
| سن معمول یائسگی | حدود ۵۲ سالگی |
| یائسگی القایی | به‌دلیل جراحی یا درمان‌های پزشکی ایجاد میشود |
| مراحل سه‌گانه یائسگی | ۱. پیش‌یائسگی (۸-۱۰ سال قبل از یائسگی، علائم اولیه)۲. یائسگی (قطع کامل قاعدگی، کاهش شدید استروژن)۳. پس‌یائسگی (از زمان یائسگی تا پایان عمر، احتمال بیماری‌های قلبی و پوکی استخوان) |
| یائسگی زودرس | قبل از ۴۵ سالگی یائسگی بسیار زودرس: قبل از ۴۰ سالگی نارسایی اولیه تخمدان: بدون دلیل پزشکی مشخص |
| علائم رایج | گرگرفتگی، تعریق شبانه، خشکی واژن، بی‌خوابی، تغییرات خلق‌وخو، تپش قلب، کاهش میل جنسی، افزایش وزن، ریزش مو، اختلال تمرکز و حافظه |
| مدت زمان علائم | ممکن است از ۱۰ سال قبل از یائسگی شروع شود؛ میانگین ۷ سال ادامه دارد |
| عوامل تشدیدکننده علائم | گرما، غذاهای تند، اضطراب، بی‌خوابی؛ قابل مدیریت با اصلاح سبک زندگی و ثبت روزانه علائم |
| روش تشخیص یائسگی | قطع قاعدگی برای ۱۲ ماه متوالی؛ آزمایش خون فقط در موارد خاص |
| تغییرات هورمونی | کاهش استروژن و پروژسترون؛ تأثیر بر استخوان، قلب، پوست و خلق‌وخو |
| روش‌های درمانی | – هورمون‌درمانی (HT) برای بالای ۴۵ سال – درمان جایگزینی هورمونی (HRT) برای یائسگی زودرس – روش‌های غیرهورمونی: داروهای گیاهی، مشاوره، ورزش |
| انواع هورمون‌درمانی | – استروژن‌درمانی (ET): فقط برای زنانی که رحم ندارند – درمان ترکیبی (EPT): استروژن + پروژستوژن، مناسب برای زنانی با رحم |
| جایگزین‌های غیرهورمونی | برای افرادی با منع پزشکی یا ترجیح شخصی: سبک زندگی سالم، درمان‌های روانی، مکمل‌های گیاهی |
✅ مراحل سه‌گانه یائسگی
یائسگی، اگر ناشی از عمل جراحی یا درمان خاصی نباشد، به‌تدریج و در سه مرحله رخ میدهد:
🔹 پیش‌یائسگی (دوران گذار):
این مرحله ممکن است از ۸ تا ۱۰ سال پیش از یائسگی آغاز شود؛ زمانی که تخمدان‌ها به‌تدریج میزان کمتری از استروژن ترشح میکنند. معمولاً شروع آن در دهه چهارم زندگی است. در این مرحله، فرد ممکن است با علائمی مانند قاعدگی نامنظم، گرگرفتگی و نوسانات خلقی روبه‌رو شود.
🔹 یائسگی:
در این مقطع، قاعدگی برای همیشه متوقف میشود. تخمدان‌ها دیگر تخمک آزاد نمی‌کنند و سطح هورمون استروژن در بدن بسیار کاهش می‌یابد. یائسگی زمانی تشخیص داده میشود که فرد به مدت ۱۲ ماه متوالی بدون قاعدگی باشد. برخلاف مراحل دیگر، یائسگی یک نقطه مشخص زمانی است و فرد در آن باقی نمی‌ماند.
🔹 پس‌یائسگی:
این مرحله پس از یائسگی آغاز میشود و تا پایان عمر ادامه دارد. هرچند بسیاری از علائم یائسگی در این دوره کاهش می‌یابد، اما ممکن است برخی علائم خفیف برای سال‌ها باقی بمانند. همچنین، کاهش سطح استروژن میتواند خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان و ناراحتی‌های قلبی را افزایش دهد.
✅ یائسگی زودرس چیست؟
در حالت طبیعی، یائسگی بین سنین ۴۵ تا ۵۵ سالگی رخ میدهد. اما اگر پیش از ۴۵ سالگی اتفاق بیفتد، به آن “یائسگی زودرس” گفته میشود. در صورتی که یائسگی پیش از ۴۰ سالگی روی دهد، به آن “یائسگی بسیار زودرس” اطلاق میشود.
در شرایطی که هیچ دلیل پزشکی یا مداخله جراحی برای این پدیده وجود نداشته باشد، اصطلاح “نارسایی اولیه تخمدان” برای توصیف آن به کار می‌رود.
✅ علائم و نشانه‌های ورود به یائسگی
ورود به دوران یائسگی معمولاً با مجموعه‌ای از علائم جسمی و روانی همراه است. اگر برخی از نشانه‌های زیر را تجربه می‌کنید، ممکن است در مرحله گذار به یائسگی قرار داشته باشید:
نامنظم شدن دوره‌های قاعدگی یا تغییر در شدت خونریزی (کمتر یا بیشتر از حد معمول)
احساس ناگهانی گرما در بدن (گرگرفتگی) که به عنوان علائم وازوموتور نیز شناخته میشود
تعریق شبانه
خشکی واژن، که میتواند هنگام رابطه جنسی ایجاد ناراحتی کند
نیاز فوری و مکرر به دفع ادرار
اختلال در خواب، مانند بی‌خوابی
تغییرات خلق‌وخو، تحریک‌پذیری، افسردگی یا نوسانات عاطفی
خشکی پوست، چشم یا دهان
تشدید علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS)
حساس شدن سینه‌ها
برخی افراد ممکن است با نشانه‌های زیر نیز روبه‌رو شوند:
تپش قلب
سردرد
درد یا سفتی در مفاصل و عضلات
کاهش میل جنسی
اختلال در تمرکز یا ضعف حافظه (معمولاً موقتی)
افزایش وزن
نازک شدن یا ریزش مو
علت اصلی بروز این علائم، کاهش سطح هورمون‌هایی مانند استروژن است. شدت این نشانه‌ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی افراد فقط علائم خفیفی دارند، در حالی‌که برخی دیگر ممکن است با علائم شدیدتری مواجه شوند.
اگر درباره ارتباط علائم خود با یائسگی تردید دارید، توصیه میشود با پزشک مشورت کنید تا علت دقیق آن بررسی شود.
✅ مدت زمان بروز علائم یائسگی
برخی نشانه‌های یائسگی ممکن است حتی ۱۰ سال پیش از توقف کامل قاعدگی آغاز شوند. به‌طور میانگین، علائم یائسگی حدود ۷ سال ادامه دارند. بسیاری از زنان گزارش می‌دهند که پس از ورود کامل به یائسگی، این نشانه‌ها کاهش یافته یا به‌طور کامل از بین می‌روند.
✅ چه عواملی علائم یائسگی را تشدید میکنند؟
شدت علائم بستگی به نوع آنها دارد. برای مثال:
اگر بیشترین ناراحتی شما از گرگرفتگی و تعریق است، بهتر است از محیط‌های گرم یا غذاهای تند دوری کنید.
در صورت وجود اضطراب یا بی‌خوابی، فعالیت‌هایی مانند یوگا، تنفس عمیق یا مطالعه پیش از خواب میتواند به آرامش بیشتر کمک کند.
برخی زنان با ثبت روزانه علائم خود، به الگوهایی پی می‌برند که به شناسایی عوامل تشدیدکننده کمک می‌کند. پس از شناسایی این عوامل، می‌توان راهکارهایی برای کنترل یا کاهش اثر آنها به‌کار گرفت.
✅ چگونه مطمئن شویم که وارد یائسگی شده‌ایم؟
زمانی که به مدت ۱۲ ماه متوالی پریود نشوید، می‌توان گفت که وارد مرحله یائسگی شده‌اید.
در صورتی‌که پس از این دوره، دچار خونریزی واژینال شدید، لازم است سریعاً با پزشک مشورت کنید، زیرا ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری جدی باشد.
✅ چرا یائسگی رخ میدهد؟
یائسگی طبیعی، بخشی از روند طبیعی پیری در زنان است و معمولاً به‌طور خودبه‌خود رخ میدهد. این مرحله زمانی تعریف میشود که فرد به مدت یک سال کامل دچار قطع قاعدگی شده باشد، بدون آن‌که علت آن جراحی، بیماری خاص یا درمان‌هایی مانند شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی باشد.
در صورتی‌که هر دو تخمدان با عمل جراحی برداشته شوند، این فرآیند منجر به یائسگی ناگهانی خواهد شد.
با افزایش سن، سیستم تولید مثل به‌تدریج فعالیت خود را کاهش میدهد. این سیستم از زمان بلوغ فعال بوده و در آستانه یائسگی، تخمدان‌ها شروع به کاهش تولید هورمون استروژن میکنند. در نتیجه، نظم چرخه قاعدگی به‌هم می‌خورد و در نهایت متوقف میشود.
بدن شما در واکنش به کاهش هورمون‌ها، تغییراتی را تجربه می‌کند. این علائم بخشی از تلاش بدن برای تطبیق با شرایط جدید هورمونی هستند.
✅ چه تغییرات هورمونی در دوران یائسگی رخ میدهد؟
زمانی‌که تخمدان‌ها تولید هورمون‌هایی چون استروژن و پروژسترون را متوقف میکنند، تغییرات عمده‌ای در بدن ایجاد میشود. این دو هورمون نقش کلیدی در تنظیم قاعدگی دارند و کاهش آنها میتواند تأثیرات گسترده‌ای بر سلامت عمومی، از جمله متابولیسم کلسیم و سطح کلسترول خون، داشته باشد.
با توقف فعالیت تخمدان‌ها، دیگر تخمکی آزاد نمی‌شود و آخرین دوره قاعدگی نیز ثبت خواهد شد. این نقطه، نشان‌دهنده ورود قطعی به مرحله یائسگی است.
✅ تشخیص یائسگی چگونه انجام میشود؟
تشخیص یائسگی معمولاً بر اساس شرح حال و بررسی وضعیت قاعدگی در یک سال گذشته انجام میشود. اگر فرد به مدت ۱۲ ماه متوالی پریود نشود، پزشک با اطمینان می‌گوید که فرد وارد دوران یائسگی شده است.
گرچه آزمایش خون میتواند سطح برخی از هورمون‌ها را اندازه‌گیری کند، اما در اغلب موارد نیازی به آن نیست. به‌ویژه در مرحله پیش‌یائسگی که نوسانات هورمونی زیاد است، این آزمایش‌ها ممکن است گمراه‌کننده باشند.
تنها در صورتی‌که شک به وجود یک بیماری زمینه‌ای وجود داشته باشد، آزمایش خون برای بررسی هورمون‌ها توصیه میشود.
✅ راهکارهای درمانی برای مدیریت علائم یائسگی
یائسگی به خودی خود یک بیماری نیست و در بسیاری از موارد نیازی به درمان خاصی ندارد، مگر آن‌که علائم آن زندگی روزمره را تحت‌تأثیر قرار دهد. هدف از درمان، کاهش یا کنترل علائمی است که باعث ناراحتی میشوند. روش‌های درمانی متنوعی در دسترس هستند که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
هورمون‌درمانی (HT): این روش معمولاً برای افرادی که یائسگی طبیعی را در سنین بالای ۴۵ سال تجربه میکنند، به‌کار می‌رود.
درمان جایگزینی هورمونی (HRT): این نوع درمان برای زنانی است که یائسگی زودرس (پیش از ۴۰ سالگی) را تجربه کرده‌اند.
درمان‌های غیرهورمونی: بسته به شرایط، گزینه‌هایی مانند داروهای گیاهی، سبک زندگی سالم و درمان‌های روان‌شناختی میتوانند مؤثر باشند.
توصیه میشود هر فرد با توجه به وضعیت جسمی و سابقه پزشکی خود، با پزشک درباره بهترین روش درمان مشورت کند. به‌ویژه افرادی که پیش از ۴۰ سالگی وارد یائسگی میشوند، باید تحت نظر متخصص قرار گیرند، مگر در موارد خاص مانند سابقه سرطان سینه در سنین پایین.
✅ هورمون‌درمانی در دوران یائسگی چگونه عمل می‌کند؟
در دوران یائسگی، تغییرات چشمگیری در سطح هورمون‌های بدن رخ میدهد. با کاهش تولید استروژن و پروژسترون از سوی تخمدان‌ها، بدن با کمبود این هورمون‌ها روبه‌رو میشود. در چنین شرایطی، هورمون‌درمانی میتواند با جبران این کمبود، در کاهش علائمی مانند گرگرفتگی و خشکی واژن مؤثر باشد و همچنین نقش مؤثری در پیشگیری از پوکی استخوان ایفا کند.
✅ انواع اصلی هورمون‌درمانی
استروژن‌درمانی (ET)
در این روش، تنها هورمون استروژن برای فرد تجویز میشود. دوز مصرفی معمولاً پایین است و بسته به شرایط، به شکل‌های مختلفی نظیر قرص، پچ پوستی، کرم، ژل، حلقه واژینال یا اسپری ارائه میشود. افرادی که همچنان رحم دارند، نمی‌توانند صرفاً از استروژن‌درمانی استفاده کنند و باید ترکیب آن با پروژسترون را دریافت نمایند.استروژن-پروژستوژن‌درمانی (EPT)
این نوع درمان که به “درمان ترکیبی” نیز معروف است، شامل تجویز هم‌زمان استروژن و پروژستوژن (ترکیبی از پروژسترون طبیعی یا نوع مصنوعی آن به نام پروژستین) می‌باشد. این روش برای کسانی که رحم دارند توصیه میشود.
شایان توجه است که هورمون‌درمانی ممکن است با برخی خطرات همراه باشد. بنابراین، بررسی دقیق شرایط سلامتی فرد، سن و سوابق پزشکی پیش از آغاز درمان ضروری است.
✅ جایگزین‌های غیر هورمونی برای مدیریت یائسگی
اگرچه هورمون‌درمانی برای بسیاری از زنان مؤثر است، اما همیشه گزینه مناسبی برای همه نیست. در مواردی که فرد به دلایل پزشکی مانند سابقه سرطان سینه یا لخته شدن خون نمی‌تواند از استروژن استفاده کند، درمان‌های غیرهورمونی میتوانند جایگزین خوبی باشند. این راهکارها شامل تغییر در سبک زندگی و استفاده از برخی داروهای خاص هستند.
✅ روش‌های غیرهورمونی پیشنهادی
🔹 تعدیل در رژیم غذایی
کاهش مصرف کافئین، پرهیز از غذاهای تند و افزودن مواد غذایی حاوی فیتواستروژن مانند سویا، نخود، عدس، تخم‌کتان، غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات میتواند در کاهش علائم مؤثر باشد.
🔹 شناسایی و دوری از عوامل تحریک‌کننده
برخی عوامل مانند دمای بالای اتاق، پوشش نامناسب یا مصرف دخانیات ممکن است گرگرفتگی را تشدید کنند. با شناسایی این عوامل و مدیریت آنها، می‌توان از شدت علائم کاست.
🔹 فعالیت بدنی منظم
ورزش میتواند تأثیر مثبتی بر خلق‌وخو، اضطراب و سایر علائم یائسگی داشته باشد. فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی، یوگا یا حتی کار در حیاط خانه هم میتواند مفید واقع شود.
🔹 پیوستن به گروه‌های حمایتی
صحبت با افرادی که تجربه مشابه دارند میتواند به کاهش تنش‌های روانی کمک کند. عضویت در گروه‌های معتبر با هدایت متخصصان حوزه یائسگی توصیه میشود.
🔹 داروهای غیرهورمونی تجویزی
پزشک ممکن است داروهایی مانند قرص‌های ضدبارداری، داروهای ضدافسردگی (از جمله SSRIs و SNRIs)، گاباپنتین، فزولینتانت، اکسی‌بوتینین و روان‌کننده‌های واژینال را پیشنهاد دهد. این داروها میتوانند در کنترل علائمی مانند گرگرفتگی، نوسانات خلقی و خشکی واژن مؤثر باشند.
✅ چشم‌انداز دوران یائسگی: چه آینده‌ای در انتظار است؟
تجربه‌ی یائسگی در میان زنان متفاوت است و هیچ راه‌حل یکسانی برای همه وجود ندارد. از آنجا که این مرحله از زندگی بسیار فردی و منحصر به فرد است، نمی‌توان نسخه‌ای عمومی برای آن پیچید. روش‌های درمانی متنوعی برای کاهش علائم یائسگی وجود دارد و آنچه برای یک نفر مفید است، ممکن است برای دیگری کارساز نباشد.
گفت‌وگوی صادقانه با پزشک درباره‌ی علائم و شرایط بدنی‌تان میتواند راهگشای انتخاب بهترین روش درمانی باشد.
یائسگی و پیامدهای احتمالی آن بر سلامت
پس از یائسگی، خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها افزایش می‌یابد که مهمترین آنها پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی‌عروقی است. دلیل اصلی این امر، کاهش میزان استروژن در بدن است. پزشک ممکن است وضعیت سلامتی شما را به‌طور منظم بررسی کند تا در صورت بالا بودن ریسک، اقدامات پیشگیرانه یا درمانی را در نظر بگیرد.
✅ پوکی استخوان
پوکی استخوان زمانی رخ میدهد که تراکم داخلی استخوان کاهش یافته و آنها را شکننده و مستعد شکستگی می‌کند. استروژن نقش کلیدی در حفظ سلامت استخوانها ایفا می‌کند، چرا که به سلول‌های استخوانی فرمان توقف تجزیه را میدهد.
طبق آمار، از زمان شروع یائسگی تا حدود ۶۰ سالگی، زنان ممکن است تا ۲۵ درصد از توده‌ی استخوانی خود را از دست بدهند. به همین دلیل، پزشکان اغلب انجام تست سنجش تراکم استخوان (تراکم‌سنجی) را برای بررسی وضعیت استخوانها توصیه میکنند.
✅ بیماری‌های قلبی‌عروقی
با ورود به دوران یائسگی، احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی افزایش می‌یابد. دلایل این افزایش خطر عبارت‌اند از:
کاهش سطح استروژن
افزایش فشار خون
سبک زندگی ناسالم مانند مصرف دخانیات، نوشیدنی‌های الکلی یا رژیم غذایی ناسالم
کاهش فعالیت بدنی که میتواند باعث بالا رفتن کلسترول و سایر مشکلات متابولیک شود
✅ چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علائم یائسگی کیفیت زندگی‌تان را تحت تأثیر قرار داده است، مراجعه به پزشک ضروری است. بسیاری از زنان این دوران را با نشانه‌هایی مانند نامنظم شدن پریود یا تغییر در الگوی قاعدگی آغاز میکنند. اما در برخی موارد، شدت علائم آن‌چنان زیاد است که زندگی روزمره را مختل می‌کند.
همچنین برخی نشانه‌ها ممکن است به دلایل دیگری غیر از یائسگی رخ دهند. اگر با هر یک از علائم زیر روبه‌رو شدید، حتماً با پزشک مشورت کنید:
پریودهای بسیار شدید و غیرعادی
دفع لخته‌های خونی بزرگ‌تر از یک چهارم
طولانی شدن پریودها بیش از هفت روز
کوتاه شدن فاصله‌ی بین دو پریود به کمتر از ۲۱ روز
قطع قاعدگی قبل از ۴۵ سالگی
لکه‌بینی یا خونریزی بین دو پریود
خونریزی پس از رابطه‌ی جنسی
✅ چه پرسش‌هایی را باید با پزشک در میان بگذارم؟
در طول ملاقات با پزشک، ممکن است بخواهید سؤالات زیر را مطرح کنید تا درک بهتری از وضعیت خود به دست آورید:
چگونه می‌توانم تشخیص دهم که وارد دوره یائسگی شده‌ام؟
چه درمان‌هایی میتوانند به کاهش علائم من کمک کنند؟
آیا هورمون‌درمانی گزینه مناسبی برای من به شمار می‌آید؟
انتظار دارم علائم تا چه مدتی ادامه داشته باشند؟
آیا پیشنهاد می‌کنید سبک زندگی‌ام را تغییر دهم؟
چگونه مطمئن شوم که این علائم مربوط به یائسگی هستند و نه بیماری دیگر؟
✅ پرسش‌های متداول در مورد یائسگی
✅ آیا در دوران یائسگی امکان بارداری وجود دارد؟
بله، تا زمانی که به‌طور قطعی مشخص نشود که دوران یائسگی به پایان رسیده است، احتمال بارداری همچنان وجود دارد. اگر تمایلی به بارداری ندارید، توصیه میشود تا هنگام تأیید کامل پایان قاعدگی، از روش‌های پیشگیری استفاده کنید.
✅ آیا یائسگی میتواند بر کیفیت خواب تأثیر بگذارد؟
بله، بسیاری از زنان در این دوران با اختلالات خواب مواجه میشوند. این اختلال ممکن است به‌طور مستقیم ناشی از یائسگی یا در نتیجه‌ی علائمی همچون گرگرفتگی باشد که در طول شب خواب را مختل میکنند.
✅ آیا تغییرات یائسگی بر زندگی جنسی تأثیر می‌گذارد؟
کاهش سطح هورمون‌ها میتواند میزان میل جنسی را تحت تأثیر قرار دهد. خشکی واژن یکی از عواملی است که ممکن است رابطه‌ی جنسی را ناراحت‌کننده کند. البته همه‌ی زنان با کاهش میل جنسی مواجه نمی‌شوند؛ برخی حتی احساس آزادی بیشتری دارند، چرا که نگرانی درباره بارداری دیگر وجود ندارد. گفت‌وگو با پزشک درباره این موضوع میتواند به یافتن راهکارهای مؤثر کمک کند.
✅ آیا یائسگی موجب افزایش وزن میشود؟
ممکن است. تغییرات هورمونی و همچنین کاهش توده‌ی عضلانی با افزایش سن، میتواند موجب تغییراتی در نحوه‌ی توزیع وزن بدن شود.
✅ آیا یائسگی موجب نوسانات روحی میشود؟
بله، بسیاری از زنان در این دوران تغییرات روانی مختلفی را تجربه میکنند که شامل موارد زیر است:
کاهش تمرکز و انگیزه
احساس اضطراب یا افسردگی
نوسانات خلقی و تنش‌های روحی
تحریک‌پذیری یا پرخاشگری
این احساسات ممکن است در دوره‌های دیگر زندگی نیز رخ داده باشند، اما در دوران آن شدت آنها بیشتر میشود. پزشک ممکن است درمان دارویی یا مشاوره روان‌شناختی را پیشنهاد کند. بهره‌گیری از گروه‌های حمایتی نیز میتواند در مدیریت این وضعیت مفید واقع شود.
✅ آیا مردان هم دچار یائسگی میشوند؟
در مردان، پدیده‌ای مشابه با نام «آندروپوز» شناخته میشود که به کاهش تدریجی سطح تستوسترون اشاره دارد. برخلاف یائسگی در زنان، این کاهش بسیار آهسته و معمولاً سالانه حدود ۱٪ است. از آنجا که شدت تغییرات هورمونی در مردان کمتر است، اغلب آن را معادل یائسگی نمی‌دانند. با این حال، برخی از مردان ممکن است علائمی مانند کاهش انرژی، کاهش میل جنسی یا خلق‌وخو را تجربه کنند. نام‌های دیگر این وضعیت شامل «کاهش تستوسترون مرتبط با سن»، «هیپوگنادیسم مردانه» و «کمبود آندروژن» است.
📌 سوالات متداول
۱. اولین علامت یائسگی چیست؟
اولین علامت آن معمولاً تغییر در دوره قاعدگی است. بسیاری از زنان متوجه میشوند که قاعدگیهایشان نامنظم میشود یا فاصله بین آنها بیشتر میگردد. این تغییرات ناشی از نوسانات هورمونی در بدن است و میتواند باعث تغییرات خلقی، گرماگرفتگی و خستگی شود.
۲. آخرین پریود قبل از یائسگی چگونه است؟
آخرین پریود قبل از آن ممکن است نامنظم، کوتاهتر یا طولانیتر از حالت عادی باشد. همچنین، ممکن است خونریزی شدیدتر یا سبکتر از قبل باشد. تشخیص آخرین قاعدگی تنها بعد از گذشت ۱۲ ماه بدون پریود امکان‌پذیر است.
۳. مهمترین علائم یائسگی کدامند؟
مهمترین علائم آن شامل:
- گرماگرفتگی
- تعریق شبانه
- خشکی واژن
- تغییرات خلقی
- مشکلات خواب
- کاهش تمایل جنسی این علائم ناشی از کاهش هورمون‌های استروژن و پروژسترون در بدن هستند.
۴. علائم یائسگی و خونریزی چگونه است؟
در دوران آن، خونریزیهای غیرمعمول مانند خونریزی سنگین، پریود طولانیتر از حد معمول یا پریودهای بیقاعده ممکن است رخ دهد. این نوع خونریزی یکی از علائم یائسگی است، اما در صورت شدید بودن، نیاز به معاینه پزشکی دارد.
۵. سن یائسگی و علائم آن چگونه است؟
سن در بیشتر زنان بین ۴۵ تا ۵۵ سالگی رخ میدهد. در این دوران، علائمی مانند گرماگرفتگی، خشکی واژن، تغییرات خلقی و اختلال خواب ظاهر میشوند. البته بعضی زنان زودتر از موعد طبیعی نیز وارد این مرحله میشوند.
۶. دردهای یائسگی چه علتی دارند؟
دردهای آن میتوانند در ناحیه لگن، پشت یا مفاصل باشند. این دردها ناشی از کاهش استروژن هستند که موجب ضعف استخوانها و خشکی مفاصل میشود. همچنین، درد در ناحیه واژن یا در حین رابطه جنسی نیز یکی از شایع‌ترین علائم این مرحله است.
۷. یائسگی در ۴۲ سالگی چگونه است؟
در ۴۲ سالگی میتواند نشانه یائسگی زودرس باشد. در این سن، بسیاری از زنان شروع به تجربه علائمی مانند نامنظم شدن قاعدگی، گرماگرفتگی و تغییرات خلقی میکنند. مهم است که با مشورت پزشک، وضعیت هورمونی بررسی شود.
۸. سن یائسگی در زنان ایران چقدر است؟
بر اساس تحقیقات داخلی، میانگین سن در زنان ایرانی حدود ۴۷ تا ۴۹ سالگی است. اما عوامل مختلفی مانند سابقه خانوادگی، رژیم غذایی، سیگار کشیدن و وضعیت روحی میتوانند باعث تغییر این سن شوند.
منبع : clevelandclinic
