عفونت قارچی واژن نوعی عفونت قارچی است که توسط نوعی مخمر به نام کاندیدا ایجاد میشود. مخمر نوعی قارچ است و کاندیدا نوع خاصی از مخمر محسوب میشود. هنگامی که این مخمر در بدن در تعادل باشد، هیچ مشکلی به وجود نمیآید. اما در صورت برهم خوردن این تعادل، مخمر به سرعت رشد میکند و منجر به عفونت قارچی میشود. عفونت مخمری باعث سوزش، خارش، قرمزی در ناحیه فرج (بخشهای بیرونی واژن) و تغییر در ترشحات واژن میشود. این نوع عفونت مقاربتی (STI) نیست.
بیشتر بخوانید:
نامها و انواع عفونت قارچی واژن
نامهای دیگر عفونت مخمری واژن عبارتند از کاندیدیاز ولوواژینال یا کاندیدیاز واژینال. عفونت قارچی واژن نوعی واژینیت است، وضعیتی که در آن واژن متورم، دردناک و احتمالاً عفونی میشود. انواع مختلفی از واژینیت وجود دارد که هر کدام با علائم مشابهی همراه هستند، اما عفونتهای قارچی واژن یکی از شایعترین آنها محسوب میشوند.
عفونت قارچی کاندیدا و واژن
شاید فکر کردن به آن عجیب به نظر برسد، اما قارچ در چندین نقطه از بدن شما زندگی میکند. مخمری که در دهان، دستگاه گوارش و واژن وجود دارد، کاندیدا نامیده میشود. به طور معمول، کاندیدا مشکلی ایجاد نمیکند و به تعادل بدن کمک میکند. سایر باکتریها نیز به کنترل رشد آن کمک میکنند. با این حال، برخی عوامل میتوانند باعث شوند که باکتریهای “خوب” نتوانند با باکتریهای “بد” مبارزه کنند. در این شرایط، باکتریهای “بد” پیروز میشوند و ممکن است با یک بیماری مواجه شوید.
عفونت قارچی واژن چگونه است ؟
در صورت ابتلا به عفونت قارچی، ظاهر و احساس فرج و نوع ترشحات واژن شما ممکن است تغییر کند. ناحیه پوست درست خارج از دهانه واژن ممکن است خارش کند و بسوزد. خارش و سوزش میتوانند هنگام ادرار کردن یا رابطه جنسی شدت یابند. ترشحات واژن ممکن است غلیظتر و کلفتتر شوند، اما نباید بوی متفاوتی داشته باشند. همه افراد تمامی علائم را تجربه نمیکنند یا علائم مشابهی ندارند.
چه کسانی به عفونتهای قارچی واژن مبتلا میشوند؟
هر فردی که واژن داشته باشد ممکن است به عفونت قارچی مبتلا شود. این عفونتها بیشتر پس از بلوغ و قبل از یائسگی شایع هستند. برخی عوامل میتوانند خطر ابتلا به عفونت قارچی را افزایش دهند، اما عفونتهای قارچی بسیار رایج و قابل درمان هستند.
عفونتهای قارچی واژن چقدر شایع هستند؟
بیش از ۷۵ درصد از زنان یا افرادی که در بدو تولد به آنها جنس زن اختصاص داده شده است (AFAB) حداقل یک بار در طول زندگی خود به عفونت قارچی واژن مبتلا میشوند و بیش از نیمی از آنها در طول زندگی خود دو بار یا بیشتر از این عفونت را تجربه خواهند کرد. عفونتهای مخمری دومین علت شایع واژینیت هستند (واژینوز باکتریایی شایعترین است).
چه عواملی خطر ابتلا به عفونت قارچی را افزایش میدهند؟
عوامل خاصی میتوانند خطر ابتلا به عفونت قارچی واژن را افزایش دهند. برخی از آنها عبارتند از:
- استفاده از آنتیبیوتیکها، قرصهای ضد بارداری یا استروئیدهای خاص
- بارداری
- داشتن یک بیماری که سیستم ایمنی را تضعیف میکند
- ابتلا به دیابت کنترلنشده
برخی از عوامل خطرزای سبک زندگی نیز خطر ابتلا به عفونت قارچی واژن را افزایش میدهند، مانند:
- نشستن با لباس حمام خیس
- تعویض نکردن لباسهای عرقکرده
- استفاده از تامپونهای معطر یا دئودورانت واژینال
علائم و علل
علائم عفونت قارچی واژن چیست؟
چندین نشانه مشخص از عفونت واژن وجود دارد که شامل موارد زیر است:
- احساس خارش یا سوزش در واژن و فرج
- ترشحات غلیظ و سفید رنگ واژن با غلظتی مشابه پنیر دلمه
- قرمزی و تورم واژن و فرج
- بریدگیهای کوچک یا ترکهای ریز در پوست فرج به دلیل شکنندگی پوست در آن ناحیه
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- درد هنگام رابطه جنسی (در برخی موارد)
علائم عفونت قارچی واژن مشابه علائمی است که افراد هنگام ابتلا به عفونت مقاربتی (STI) یا سایر عفونتهای واژن تجربه میکنند. در صورت داشتن هر یک از این علائم، با پزشک خود تماس بگیرید تا شما را معاینه کنند.
چرا عفونتهای قارچی واژن اتفاق میافتد؟
عفونتهای قارچی واژن هنگامی رخ میدهند که باکتریها در واژن از تعادل خارج میشوند و باعث تکثیر بیش از حد کاندیدا میشوند. این مسئله ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیافتد:
- مصرف آنتیبیوتیکها: آنتیبیوتیکها که برای درمان عفونتهای بدن شما استفاده میشوند، باکتریهای خوب واژن را نیز از بین میبرند. این باکتریهای خوب، مخمر را کنترل میکنند. وقتی تعادل باکتریها به هم میخورد، منجر به عفونت قارچی میشود.
- بارداری و هورمونها: هر چیزی که هورمونهای شما را مختل یا تغییر دهد میتواند تعادل کاندیدا را در واژن شما به هم بزند. این شامل بارداری، استفاده از قرصهای ضد بارداری و تغییرات طبیعی در طول چرخه قاعدگی است.
- دیابت کنترلنشده: قند خون بالا بر باکتریهای موجود در ادرار تأثیر میگذارد و میتواند منجر به عفونت قارچی شود.
- سیستم ایمنی ضعیف: بیماریهایی مانند HIV یا ایدز، و همچنین داروها، میتوانند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کنند. شیمیدرمانی و پرتودرمانی برای سرطان نیز میتواند سیستم ایمنی بدن را سرکوب کند.
تشخیص و آزمایشات
چگونه عفونت قارچی تشخیص داده میشود؟
پزشک شما میتواند عفونت قارچی واژن را تشخیص دهد. شما باید برای یک قرار ملاقات به پزشک مراجعه کنید و در مورد علائم خود صحبت کنید. ممکن است پزشک برای تأیید عفونت قارچی، نیاز به نمونهبرداری از ترشحات واژن داشته باشد. ترکیبی از علائم شما و نمونه ترشح به پزشک کمک میکند که نوع عفونت قارچی را تشخیص دهد و روش درمان مناسب را انتخاب کند.
مدیریت و درمان
چگونه عفونت قارچی واژن را درمان کنیم؟
داروهای ضد قارچ اکثر عفونتهای قارچی واژن را درمان میکنند. داروی خاص به شدت عفونت بستگی دارد. پزشک، بهترین درمان را بر اساس علائم و وضعیت شما تجویز میکند.
داروهای ضد قارچ با مبارزه با رشد بیش از حد مخمر در بدن عمل میکنند. این داروها یا خوراکی هستند (معمولاً فلوکونازول که به صورت یک دوز خوراکی داده میشود) یا موضعی (که روزانه تا هفت روز استفاده میشوند). میتوانید داروهای موضعی را در ناحیه واژن خود بمالید یا با استفاده از اپلیکاتور آنها را در داخل واژن (شیاف) قرار دهید. برخی از داروهای رایج ضد قارچ شامل میکونازول و ترکونازول هستند.
پزشک به شما اطلاعاتی در مورد هر نوع دارو و دستورالعملهای نحوه استفاده صحیح از آنها میدهد. مهم است که همیشه دستورالعملهای پزشک خود را هنگام استفاده از این داروها دنبال کنید تا مطمئن شوید که عفونت بهطور کامل برطرف شده و عود نمیکند.
اگر برای عفونت قارچی دارو مصرف میکنید، تا زمانی که درمان به پایان نرسیده است نباید رابطه جنسی داشته باشید. رابطه جنسی میتواند باعث تحریک بیشتر شود و برخی از داروهای ضد قارچ ممکن است مواد مورد استفاده در کاندوم و دیافراگم را ضعیف کنند.
آیا میتوانم از درمان بدون نسخه استفاده کنم؟
گاهی اوقات میتوانید عفونت قارچی واژن را با داروهای بدون نسخه درمان کنید. با این حال، اگر کاملاً مطمئن نیستید که عفونت قارچی دارید، ممکن است بخواهید از این روش اجتناب کنید. معمولاً بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که در حال خرید درمان مناسبی هستید.
عفونتهای قارچی چقدر طول میکشد؟
اکثر عفونتهای قارچی با استفاده از دارو پس از چند روز برطرف میشوند، اما ممکن است یک هفته کامل طول بکشد. موارد شدیدتر ممکن است نیاز به زمان بیشتری برای درمان داشته باشند. اطمینان حاصل کنید که دارو را طبق دستور پزشک مصرف میکنید و مصرف آن را بهزودی قطع نمیکنید، زیرا ممکن است عفونت عود کند.
آیا عفونت قارچی من خود به خود از بین میرود؟
خیر، عفونت قارچی به خودی خود از بین نمیرود. تنها دارویی که قارچ (مخمر) را از بین میبرد میتواند عفونت مخمری واژن را درمان کند.
پیشگیری
چگونه میتوانم خطر ابتلا به عفونت قارچی را کاهش دهم؟
با ایجاد چند تغییر در شیوه زندگی، میتوانید اغلب از عفونتهای قارچی واژن پیشگیری کنید. این تغییرات شامل موارد زیر میشوند:
- از دوش واژینال خودداری کنید؛ زیرا دوش واژینال میتواند باکتریهایی را که قارچ را کنترل میکنند، از بین ببرد.
- از استفاده از دئودورانتهای زنانه خودداری کنید.
- از تامپون یا پدهای معطر استفاده نکنید.
- در اسرع وقت لباسهای خیس مانند مایو یا لباسهای بدنسازی را تعویض کنید.
- لباس زیر نخی و لباسهای گشاد بپوشید.
- از روانکنندههای جنسی مبتنی بر آب استفاده کنید.
- اگر دیابت دارید، سطح قند خون خود را در محدوده طبیعی نگه دارید.
علائم عفونت قارچی واژن مشابه سایر بیماریها است. اگر سؤالی دارید، یک معاینه فیزیکی توسط پزشک به شما کمک میکند.
زندگی با عفونت قارچی واژن
در صورت ابتلا به عفونتهای قارچی مکرر چه باید کرد؟
اگر بیش از چهار بار در سال به عفونت واژن مبتلا میشوید، باید با ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی خود مشورت کنید. پزشک شما ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد:
- آزمایش برای تأیید ابتلا به عفونت قارچی واژن.
- درخواست آزمایش قند خون برای تشخیص دیابت.
- آزمایش HIV/AIDS.
- بررسی تغییرات هورمونی مانند استفاده از روشهای ضد بارداری یا بارداری.
پزشک شما از نتایج این آزمایشها برای انتخاب بهترین درمان استفاده خواهد کرد. درمان علت زمینهای همزمان با درمان عفونت قارچی میتواند در پیشگیری از عفونتهای واژن در آینده مؤثر باشد.
آیا در صورت ابتلا به عفونت قارچی واژن، شریک جنسی من نیاز به درمان دارد؟
ممکن است عفونت واژن به شریک جنسی شما منتقل شود. اگر شریک شما واژن دارد، او نیز در معرض خطر ابتلا به این عفونت است و باید مراقب علائم باشد. اما اگر شریک جنسی شما واژن یا آلت تناسلی ندارد، احتمال انتقال عفونت قارچی به او بسیار کم است.
سوالات متداول
قویترین داروی ضد قارچ واژن چیست؟
قویترین داروی ضد قارچ واژن معمولاً شامل داروهای موضعی مانند میکونازول و ترکونازول و داروهای خوراکی مانند فلوکونازول هستند که به شدت عفونت و نوع قارچ بستگی دارند. انتخاب بهترین دارو باید با مشاوره پزشک انجام شود.
اگر عفونت قارچی واژن درمان نشود، چه میشود؟
اگر عفونت قارچی واژن درمان نشود، میتواند به مشکلات جدیتری مانند گسترش عفونت به سایر قسمتهای بدن یا عفونتهای مزمن منجر شود. همچنین، ممکن است عفونت به طور مکرر بازگردد و باعث عوارض طولانیمدت شود.
آیا درمان عفونت واژن در خانه ممکن است؟
درمان عفونت واژن در خانه ممکن است با استفاده از داروهای ضد قارچ بدون نسخه مانند کرمها یا شیافهای واژینال انجام شود. با این حال، در صورتی که علائم ادامه پیدا کند یا شدت یابد، مراجعه به پزشک ضروری است.
درمان خانگی عفونت قارچی واژن مقاوم چیست؟
درمان خانگی عفونت قارچی واژن مقاوم شامل استفاده از عصاره آلوئه ورا، روغن درخت چای یا سیر میتواند مفید باشد، اما این درمانها جایگزین روشهای پزشکی نبوده و در موارد شدید باید تحت نظر پزشک انجام گیرد.
منبع : clevelandclinic
